Sezar ve Vercingetorix'in Mücadelesi (Alesia)

Alesia Savaşı

Antik dünyanın iki parlak komutanı karşı karşıya. Taraflar mı? Bir tarafta Roma Cumhuriyeti’nin görkemli komutanı Jul Sezar diğer tarafta Galyalıların halk kahramanı Vercingetorix.

M.Ö 52 yılında gerçekleşen Alesia savaşı tarihteki büyük savaşlardan biridir. Roma 3 farklı kıtaya yayılmış ve bu topraklar Romaya yetmiyordu. Roma artık yeni bir hedef belirlemişti: GALYA.

Galyalılar Avrupa’ya yayılmış bir şekilde yaşıyorlardı. Kabileler şeklinde yaşadıklarını görmekteyiz bu kabileler sadece ortak bir düşmana karşı bir araya geliyor ve savaşıyorlardı.

Romanın bu dönemde ya Romalısın ya da barbar düşüncesi ile Roma barbar olarak nitelendirdiği Galyalıları köleleştirmek istiyordu. Roma Galyalıların savaş yapılmadan teslim olmasını umuyordu ancak Galya cephesinde bu söz konusu bile olamazdı atalarına ihanet etmiş olacaklarını düşünüyorlardı.

Sezar hem Avrupa’daki toprak bütünlüğünü sağlamak hem de yeni köleler ve ganimet kazanmak istiyordu. Güçlüydü ve bu gücünü tüm dünyaya gösterecekti. Sezar Galyalılara net bir mesaj verdi ya teslim olun ya da çocuk , kadın , bebek , yaşlı demeden katledilin. Mesaj açık ve netti Romanın durdurulması gerekiyordu ancak 6 yılda yapılan 8 savaşın yedisini Roma, birini ise Galya kazanmıştı.

Roma o dönem gücünü arttırmak ve büyük güç olduğunu göstermek için Galyalılar üzerine saldırgan faaliyetlerde bulunuyordu. Sezar Galyalıların başına bir kukla kral atadı ama Galyalılar bunu kabul etmedi. Kabileler bu kukla kralı tanımadı ve bu harekete karşı isyan etti ve halk kahramanı, cesur komutan Vercingetorix etrafında toplanmışlardı.

Vercingetorix büyük Galya devletini kurmak istiyor buna karşılık Sezar ise bu savaşı kazanarak Roma’nın İmparatoru olmak istiyordu. Sezar o dönem 2 valiyle beraber ülkeyi yönetiyordu ama amacı Roma’yı tek başına yönetmekti.

Vercingetorix Galyalı kavimleri birleştirmişti bu Sezar için tehlike çanlarının çaldığına işaretti. Hemen ardından Alesia savaşından birkaç hafta önce Roma ordusunu yenmişti beklenmeyen bir zaferdi. Sezar böyle bir yenilgi beklemiyordu ancak bu tehdidi ortadan kaldırmak için harekete geçmesi gerekiyordu.

Galyalılar ara ara lejyonerlere baskınlar yapmaya çalışıyorlardı ama tabiri caizse telef ediliyorlardı lejyonların mükemmel bir disiplini vardı günde yaklaşık 60 km yürüyebiliyorlardı. Sezar’ın ordusu tam zamanlı ve profesyonel askerlerdi ancak Galya askerleri barış zamanı gündelik işlerine geri dönüyorlardı. İki ordu arasındaki farkı artık siz tahmin edin.

Alisea savaşından önceki yenilginin ardından Roma’ya doğru geri çekilen Sezar’ın ordusu Vercingetorix tarafından takip ediliyordu ancak Vercingetorix aniden takibi bıraktı ve kışı geçirmek için Alisea şehrine yöneldi ancak Sezar Roma’ya gitmekten vazgeçmiş ve Vercingetorix’in ordusunu takip etmeye başladı. Vercingetorix halka bir mesaj verdi Vercingetorix her şeyin yakılıp yıkılmasını istiyordu ve halk kayıtsız şartsız bu isteği yerine getirdi.

Vercingetorix Alesia kalesine çekilmişti. Roma ordusu 60.000 askeri ile kuşatmaya başladı. Galya ordusu 80.000 kişiydi.

Aslında şöyle söylemek gerekir Vercingetorix’e baktığımızda gerilla savaşı taktiği ile Roma karşısında üstünlük kurmuştu ancak Alesia şehrine girdiğinde tam da Sezar’ın istediği savaş ortamı oluşmuştu.

 Nihayet kuşatma başladı. Roma ordusu dönemin en gelişmiş silahlarına sahipti mancınıkları ile aralıksız şehrin duvarlarını dövüyorlardı. Sezar’ın aklında bir plan vardı Cırcumvallatıon. Bu plana göre şehrin etrafını duvarlarla çevirecekti. Sezar’ın ordusu on dokuz kilometrelik duvarı inşa etmeye başladılar. Sezar inşa ettirdiği duvarın önüne hendekler ve hendeklerin içine kazıklar çaktırıyordu. Sezar etrafa bubi tuzakları kurduruyordu işini şansa bırakmak istemiyordu.

Vercingetorix 15.000 süvarisine hücum emri verdi ancak askerler kısa bir çarpışmadan sonra orman içinde kayboldu. Sezar’a göre Vercingetorix’in bir planı vardı. Esir aldığı askerlerden bu planı öğrendi, Vercingetorix askerlerin eli silah tutan herkesi bu savaş için toplama emri vermişti. Sezar bunun ardından Contravallatıon adı verilen on dokuz kilometrelik duvarın dışına bir duvar daha yaptırdı bu duvar Sezar’ın ordusunu dışardan gelebilecek tehlikelere karşı koruyacaktı.

Vercingetorix garnizondaki erzağın günden güne azalması sonucu kadın ve çocukları şehirden attı. Sezar kadın ve çocukları esir olarak kabul etmedi ve şehir ile duvar arasında bıraktı.

Vercingetorix’in beklediği yardım sonunda geldi Commius önderliğindeki bir ordu Sezar’ın ordusuna doğru ilerliyordu. Kuşatma yapan Sezar kuşatılmıştı. Commius hemen saldırıya geçti. Commius’un ordusu beklenmedik şekilde Sezar’ın ordusuna ağır kayıplar verdiriyordu. Bu saldırılar eş zamanlı yapılıyordu Vercingetorix aynı zamanda iç duvara saldırıyordu bu koordineli saldırıyı nasıl planladıklarını bilmiyoruz tarihçiler yetenekli casuslar aracılığıyla olduğunu öngörüyor.

Sezar’ın ordusu muhteşem bir direniş gösteriyordu. Galyalılar duvarın bazı kısımlarını yıkmayı başardılar. İki ordu burun buruna savaşıyordu. Roma ordusu için işlerin pek yolunda gittiğini söyleyemeyiz. Sezar’a karşı savaşan ordu destek kuvvetleriyle birlikte 300.000 bin kişi olmuştu Sezar’ın ordusu 60.000 bin kişiydi. Sezar ordusuna ve disiplinine güveniyordu. Sezar artık son kozunu oynadı ve askerlerine destek kuvvetlerine arkadan saldırma emri verdi. Askerler tüm enerjileriyle savaşıyorlardı. Galya destek kuvvetleri taktiksiz bir şekilde herhangi bir düzeni olmadan geri çekilmeye başladılar. Yeniden tertiplenen Commius’un ordusu bir gedikten hücum etmeye başladılar ve Sezar’ın ordusu ağır kayıplar veriyordu. Sezar şok içindeydi böyle bir durum beklemiyordu. Zafer Galyalılara çok yakındı. Sezar ihtiyatta duran birliğine gediği tutma emri verdi. 3.500 Roma askeri 20.000 Galyalıyla çarpışıyordu Roma ordusunun disiplini Galyalıları felakete sürükledi.

Sezar meşhur kırmızı pelerinini giydi ve 2.400 askerle çatışmanın ortasına girdi. Lejyonerler Sezarla birlikte durdulamaz bir güç olmuştu. Galyalılar felakete uğradı. Galya orduları bozguna uğrayarak kaçtılar. Vercingetorix daha fazla dayanamadı ve pes etti. Vercingetorix , Sezara’a bir elçi gönderdi Sezar Vercingetorix’in silahsız bir şekilde teslim olmasını istiyordu. Vercingetorix şartlara uydu ve teslim oldu.

Sezar hedefine ulaştı ve Galya fatihi oldu.

Ve karşımızda Gaius Iulius Caesar.           

        Vercingétorix, Romalı komutan Julius Caesara teslim oluyor.